‘De tafels zijn echt makkelijk. Eén keer twee is twee, twee keer twee is vier….’. De jongen wordt onderbroken. Een meisje zegt: ‘Ja, maar kan jij dan ook de tafel van zeven opzeggen?’. ‘Natuurlijk kan ik dat! Eén keer zeven is zeven, twee keer zeven is twaalf…’. En nu wordt er door meerdere kinderen gelachen en het meisje roept: ‘Dat is helemaal niet twaalf! Ik dacht dat jij slim was, maar jij kunt niet eens de tafel van zeven opzeggen.’ Teleurgesteld en boos pakt de jongen zijn spullen en denkt: ‘Hoe kan dit nou, dat ik steeds weer fouten maak met die stomme tafels?’.
Als deze jongen zijn spreekbeurt doet over ‘Het probleem van de wereldvrede’ lacht er niemand. En zijn schoolwerk heeft hij snel en foutloos af. Maar het snel opzeggen van alle tafels lukt nog steeds niet. Dit wordt automatiseren genoemd. Oftewel: snel uit je hoofd (zonder nadenken) antwoorden geven.
Om automatiseren te leren moet je een bepaalde leerstrategie gebruiken. Je kunt op verschillende manieren leren bijvoorbeeld: door geheugen of door begrip. Hoe leer je volgens de begripsroute? Dan ben je in staat om even naar iets te kijken en dan het principe te begrijpen. Deze manier van leren kost de minste inspanning, als je daartoe in staat bent.
Maar sommige zaken zijn niet geschikt voor het leren via deze begripsroute. Er naar kijken en het principe begrijpen is dan niet voldoende. En dat is ook zo met het automatiseren van de tafels. Je moet met automatiseren snel een antwoord geven zonder na te denken over het principe.
Je kunt wel begrijpen dat 3 x 7 dus een verzameling is van 3 groepjes van 7 blokjes, die je één voor één kan optellen, maar dan is je tijd alweer voorbij om een antwoord te geven. De tafels zeg je op zonder na te denken: het antwoord komt direct uit je geheugen.
Maar als je veel leert via de begripsroute, dan wordt je geheugen dus minder getraind. En dan is het logisch dat het onthouden van de tafels lastig blijft. Ook de spellingsregels onthouden kan dan lastig zijn. Het is dus heel mooi om via de begripsroute te kunnen leren, maar je ontkomt er niet aan om ook de geheugenroute te gebruiken. Dus: het geheugen trainen.
En weet je, hoe je kan controleren of je de tafels kent door begrip of door geheugen? Zeg dan de tafel een keer hardop, terwijl je op één been staat. Je moet dan je brein gebruiken om na te denken over je evenwicht en dus kun je de tafel alleen nog maar opzeggen vanuit je geheugen. Val je om (omdat je nadenkt over de tafels) of geef je een verkeerd antwoord? Dan mag je nog een keertje oefenen met de tafels.
En vraag gerust waarom je toch die tafels moet leren: want als je dat begrijpt, dan helpt dit om door te zetten in het trainen van je geheugen!